• 19 ΟΚΤ 19

     

    20 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης: Η σιωπηλή Επιδημία

     

    “Εάν η υπέρταση είναι ο ύπουλος δολοφόνος,

    η οστεοπόρωση είναι ο ύπουλος κλέφτης”.

     

     

    Τι είναι η Οστεοπόρωση;

    Μεταβολικό μακροχρόνιο νόσημα το οποίο μειώνει την οστική μάζα & μεταβάλλει τη μικροαρχιτεκτονική του οστού με συνέπεια τη μείωση της μηχανικής αντοχής του.

    Τα οστά τότε γίνονται πορώδη και εύθραυστα και υφίστανται εύκολα κατάγματα.

     

    Ποια είναι τα είδη της Οστεοπόρωσης;

    1. Μετεμμηνοπαυσιακή (Tύπος I): Επιπρόσθετη οστική απώλεια
    2. Γεροντική (Τύπος II): Αφορά άνδρες και γυναίκες. Χαρακτηρίζεται από απώλεια κυρίως φλοιώδους οστού

     

    Πως διακρίνεται η Οστεοπόρωση με βάση την οστική πυκνότητα:

    1. Φυσιολογική: ≤ -1 SD
    2. Οστεοπενία: -1 SD ως -2,5 SD
    3. Οστεοπόρωση: ≥- 2,5 SD

     

    Χαρακτηριστικά τυπικής Οστεοπόρωσης:

    • Πόνος στα οστά. Οξύς ή χρόνιος πόνος στη μέση λόγω πιθανού κατάγματος ΘΟΜΣΣ
    • Προοδευτική κύφωση
    • Απώλεια ύψους

     

    Η Οστεοπόρωση προσβάλει πιο συχνά τις περιοχές με το λιγότερο φλοιώδη οστό:

    • Τη σπονδυλική στήλη
    • Ισχία
    • Κερκίδα – καρπός

     

    Ποιες γυναίκες κινδυνεύουν να κάνουν Οστεοπόρωση:

    • Κληρονομική προδιάθεση (οστεοπόρωση ή κάταγμα γονέα – μητέρας και αδελφών αυτής)
    • Ορμονικοί παράγοντες
    • Διατροφή σε ασβέστιο
    • Άσκηση
    • Νοσήματα κατά την περίοδο της ανάπτυξης
    • Πρόωρη εμμηνόπαυση (<40 – 42 έτος)
    • Υστερεκτομή ή ωοθηκεκτομή
    • Χαμηλό σωματικό βάρος (<55 κιλών και ύψους 160 εκ.)

     

    Ο σωματικός τύπος και το βάρος του σώματος έχει δειχθεί ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στο ρυθμό της οστικής απώλειας.

     

    Οι υπέρβαρες γυναίκες προστατεύονται από ταχεία οστική απώλεια, σε σχέση με τις αδύνατες, μετά την εμμηνόπαυση.

     

    Παράγοντες κινδύνου για Οστεοπόρωση:

    • Κάπνισμα (>10 τσιγάρα/ ημέρα)
    • Καφεΐνη (>3 φλιτζάνια)
    • Οινόπνευμα (>2 ποτά /ημέρα)
    • Δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνες
    • Καθιστική ζωή
    • Φάρμακα
    • Στεροειδή (5mg για > 3μήνες)
    • Παρατεταμένος υπερθυρεοειδισμός
    • Ρευματοειδή αρθρίτιδα

     

    Ποιες κατηγορίες ασθενών θα πρέπει να κάνουν  μέτρηση οστικής μάζας;

    • Όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες άνω των 65 ετών
    • Κάταγμα χαμηλής ενέργειας που συνέβη μετά το 40 ο έτος της ηλικίας
    • Κάταγμα ισχίου σε γονέα (πατέρα ή μητέρα)
    • Κάταγμα ΣΣ και οστεοπενία σε α/α
    • Χαμηλό σωματικό βάρος (<60 κιλά)
    • Καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ > 25 – 30 γρ.
    • Κάπνισμα > 20 τσιγάρα/ημέρα
    • Πρώιμη εμμηνόπαυση, αμηνόρροια
    • Ρευματοειδή αρθρίτιδα
    • Υπερθυρεοειδισμός
    • Κολίτιδα – ν. Κρόουν
    • Ακτινολογικά ευρήματα οστεοπενίας
    • Προηγούμενο αναίτιο κάταγμα
    • Απώλεια ύψους

     

    Πρόληψη και διατροφή:

    Σωστή διατροφή με ασβέστιο κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της κορυφαίας οστικής μάζας.

    Η θετική επίδραση της υψηλής πρόσληψης ασβεστίου συνεχίζεται τουλάχιστον μέχρι το 25ο έτος της ηλικίας.

     

    Η συνιστώμενη ημερήσια λήψη ασβεστίου είναι:

    Παιδιά 7- 12 ετών           800mg

    Έφηβοι 13 – 19 ετών    1000mg

    Γυναίκες 20 – 45 ετών 1000mg

    Έγκυος γυναίκα             1200 mg

    Έγκυος έφηβος γυναίκα        1500mg

    Γυναίκες άνω των 45 ετών    1500mg

     

    Το 25% αγοριών και 10% κοριτσιών μόνο λαμβάνουν μέσω της διατροφής τους το απαιτούμενο Ca/ημέρα:

    Πλήρες γάλα αγελαδινό ένα ποτήρι    225 mg

    Ημιαποβουτυρωμένο γάλα                    231 mg

    Αποβουτυρωμένο γάλα                          235 mg

    Σαρδέλες 100 γρ                                     540 mg

     

    Ο ρόλος της Βιταμίνης D

    • Η Βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου.
    • Βελτιώνει την μυϊκή ισχύ μείωση πτώσεων.
    • Η Βιταμίνη D υπάρχει σε διάφορα φαγητά. Όμως η πρόσληψη της από τη διατροφή δεν είναι αρκετή. Για να μετατραπεί σε ενεργό μορφή χρειάζεται έκθεση του δέρματος στον ήλιο.

     

    Τρόφιμα πλούσια σε Βιταμίνη D:

    • Λιπαρά ψάρια, αυγά, μουρουνέλαιο, συκώτι, στρείδια, γάλα και δημητριακά
    • Φαρμακευτικά σκευάσματα με Βιταμίνη D
    • Α-καλσιδόλη – θετική επίδραση στην BMD, μειώνει τις πτώσεις και τα κατάγματα

     

    Ποιοι χρειάζονται θεραπεία;

    • Μεταεμμ. Γυναίκες με σπονδυλικό κάταγμα (αποκλεισμό άλλου νοσήματος)
    • Μεταεμμ. Γυναίκες με Τ – Score < 2,5 με ή χωρίς κάταγμα
    • Ηλικιωμένα άτομα με κάταγμα χαμηλής Ε
    • Άνδρες με οστεοπόρωση με ή χωρίς κάταγμα
    • Αγωγή με κορτικοστεροειδή

     

    Πόσο διαρκεί η θεραπεία;

    • Εφόρου ζωής και αυτό γιατί αν γίνει διακοπή έχουμε αύξηση της οστικής απώλειας – κίνδυνος κατάγματος
    • Ανάλογα με την αύξηση της μέτρησης
    • Σε φυσιολογική τιμή – διακοπή και παρακολούθηση
    • Εξατομικευμένη θεραπεία για κάθε γυναίκα ανάλογα με το προφίλ – ιστορικό της

     

    Συνεπώς η οστεοπόρωση είναι μια συχνή πάθηση που εγκαθίσταται ύπουλα, εξελίσσεται συνήθως χωρίς συμπτώματα, τις περισσότερες φορές μάλιστα χωρίς πόνο και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα ιατροκοινωνικά προβλήματα.

     

    Η Πρώιμη πρόληψη με διατροφικές συνήθειες – κορυφαία οστική μάζα, σωματική άσκηση, μέτρηση οστικής πυκνότητας και πάντα υπό την καθοδήγηση του ιατρού σας μπορεί να βοηθήσει.

     

    Μην αφήσεις την Οστεοπόρωση να θρυμματίσει το μέλλον σου.

    Ενημερώσου – Πρόλαβε

     

    Για το Ιατρικό Πτολεμαΐδος,

     

    Λάζου Ελένη, Γενική Ιατρός

    Χρήστου Δημήτριος, Ορθοπαιδικός – Χειρουργός

Photostream